"Allah yolunda sevdiğiniz şeylerden harcamadıkça iyiliğe asla eremezsiniz. Ne harcarsanız Allah onu hakkıyla bilir" (Ali İmran 37/92)
İnfak, “tükenmek, tamamlanmak, son bulmak” mânasındaki nefk kökünden türetilmiş bir kelimedir. Bu çerçevede infâk “bitirmek, yok etmek; yoksul düşmek” gibi anlamlara gelirse de daha çok “para veya malı elden çıkarmak” mânasında kullanılmaktadır. Dinî-ahlâkî bir terim olarak genellikle “Allah’ın hoşnutluğunu elde etme amacıyla kişinin kendi servetinden harcama yapması, muhtaçlara aynî ve nakdî yardımda bulunması” demektir. (TDV. İslam Ansiklopedsi, İnfak Mad.)
Kur'an-ı Kerîm'in pek çok âyetinde, varlıklı müminlere "Allah yolunda infak" emir ve tavsiyesinde bulunulmuş, Allah yolunda harcayanlar övülmüştür. Ayrıca infak, Kur'an-ı Kerim'de takvaya ulaşmanın üç şartından birisi olarak ortaya konmuştur. Bakara suresinin başında, Kur'anın müttakiler için bir hidayet rehberi olduğu beyan edildikten hemen sonra, müttakilerin üç özelliği hatırlatılır. "Onlar gaybe inanırlar, namazı dosdoğru kılarlar, kendilerine rızık olarak verdiğimizden de Allah yolunda harcarlar." (Bakara 2/3)
Bu ayeti kerime aslında İslâmın özeti mahiyetinder. İslâm dininin; iman, ibadet ve infaktan oluşan üç temel direk üzerine inşa edildiğini beyan etmektedir.
Kur'an-ı Kerimde, Allah'ın kullarına verdiği nimetlerden muhtaç olanlara zorunlu (zekat) ya da gönüllü (sadaka, infak, karz-ı hasen v.b. ) olarak vermeyi ifade eden pek çok ayet vardır.
Bunlardan Bakara sûresi 261. ve 274. ayetler arasında, infakın önemi, amacı, hangi mallardan kimlere ve nasıl verileceği, karşılığında vaad edilen mükafatlar ayrıntılı biçimde zikredilir. Bu açıklamalar şu şekilde özetlenebilir: a) İnfak ve tasadduk gösterişten uzak, yalnız Allah rızâsı için yapılmalıdır. b) İnfakta bulunan kişi onu alıp kabul edenin onurunu zedeleyecek davranışlardan kaçınmalıdır. c) Yapılan yardım en iyi ve en kaliteli mallardan seçilmelidir. d) İnfakın yerine ulaşması için gerçek ihtiyaç sahipleri tesbit edilmelidir. (TDV. İslam Ansiklopedisi İnfak mad.)
Hz. Peygamberin sünnetinde de infak önemli bir yer tutar. Bu hadislerin bütününe baktığımızda; infakın teşvik edildiği, infak edenlerin dünya ve ahirette ulaşacakları kazançların beyan edildiği, infak etmeyenlerin ilahi lütüflardan mahrum kalacağı, infakın kimlere ve nasıl yapılacağı, infak ederken gözetilmesi gereken ahlaki ilkelerin neler olduğu gibi önemli hususlara işaret edildiği görülür. Bu hadislerden bir kaçını hatırlamak yerinde olacaktır.
Bir hadiste, hesap gününde varlıklı olanların fakirler dolayısıyla hesaba çekilecekleri sarsıcı şekilde şöyle ifade edilir; "Kıyamet gününde, fakirlerden dolayı zenginlerin vay hâline! Çünkü onlar şöyle diyecekler: “Ey Rabbimiz! Bu zenginler bize haksızlık ettiler. Senin, bizim için onlara emrettiğin hakkımızı vermediler.” Allah teâlâ da şöyle diyecektir: “izzetim ve Celâlim hakkı için, sizi yaklaştıracağım, onları uzaklaştıracağım.”Taberânî)
"Yarım hurma ile de olsa ateşten korunun. Bunu da bulamazsanız, gönül alıcı güzel sözler söyleyin.”( Buhârî)
Hadis-i Şerifi ise infakın cehennemden koruyan bir amel olduğuna işaret etmektedir
Allah rızasını umarak muhtaç olanlara vermenin, meleklerin duasına ve malın berketlenmesine vesile olacağı yine Hz. Peygamber (sav) tarafından şu çarpıcı ifadelerle ortaya konmuştur.
"Her sabah yeryüzüne iki melek iner. Biri: Ya Rabbi, infak edip iyilik edenin malının yerine yenisini ver, der. Diğeri de: -Ya Rab cimrilik edenin malını telef et, diye dua eder.”( Buhârî, Müslim)
İnfakı teşvik eden, infak edenlerin dünya ve ahirette kazanacakları mükafatları ifade eden âyet ve hadisler, tarih boyunca mü'minlerin gönüllerinde büyük bir aksiseda bulmuş ve insanlığa emsal olacak muhteşem örneklerin ortaya çıkmasına vesile olmuştur.
Zekat ve sadaka, vakıflar, imarethaneler, medrese ve şifahaneler, han ve hamamlar, yardım dernekleri, esnaf sandıkları, ahilik teşkilati, sadaka taşları, zimem defteri gibi pek çok müessese ve uygulamayı sayabiliriz.
İnfak bilincinin doğurduğu vakıf medeniyeti sayesinde İslam toplumlarında zenginler ve fakirler arasında hiç bir zaman çatışma çıkmamış, aksine toplumsal barış ve huzur hakim olmuştur.
Müslümanlar arasında infak bilincinin bu denli güçlü olması ve sayısız müessese ve ugulamanın ortaya çıkmasında; "Size ne oluyor ki, Allah yolunda infak etmiyorsunuz? Oysa göklerin ve yerin mirası Allah’ındır" (Hadid 57/10) ayetinde ifade edildiği üzere, sahip olunan her şeyin gerçek sahibinin aslında Allah olduğu, kişinin sadece emanetçi olduğu inancı ve ayrıca; "Mallarını Allah yolunda infak edenlerin örneği yedi başak bitiren, her bir başakta yüz tane bulunan bir tek tanenin örneği gibidir. Allah, dilediğine kat kat arttırır. Allah (ihsanı) bol olandır, bilendir. (Bakara, 3/261) ayetinde ifadesini bulan, infakın berekete vesile olacağı inancı gibi hususlar büyük bir rol oynamıştır.
İnfak, toplumsal dayanışma ve huzurun, barış ve güvenin artamasına vesile olan, ayrıca hem verene hem de verilene dünyevi ve uhrevi açıdan pek çok kazançlar sağlayan bir ibadettir
İnfak; toplumsal barış ve huzura katkı sağlar.
İnfak; devletlerin sosyal yükünü hafifletir.
İnfak; zenginle fakir arasındaki uçurumu azaltır.
İnfak; paranın zenginler arasında dolaşan bir meta
olmasını önler.
İnfak; zenginle fakir arasında bir köprü kurar.
İnfak; vereni dünya, mal ve makam hırsından korur.
İnfak; fakirin zengine haset etmesini engeller.
İnfak; gönüllerdeki, sevgi, şefkat, merhamet duygularını
güçlü tutar.
İnfak; mal ve ömrün bereketlenmesini sağlar.
İnfak; belalara kalkan olur.
İnfak; iyiliğin ve iyilerin ölmediğini gösterir.
İnfak; Rahmânî ve nebevî bir ahlaktır.
İnfak; fakirin yüzündeki tebessümdür.
İnfak; yetimiz gönlündeki güven ve huzurdur.
İnfak; öğrencinin cebindeki harçlık, elindeki kalemdir.
İnfak; sevgidir, şefkattir, merhamettir.
İnfak; güvendir.
İnfak; huzurdur
İnfak; duadır.
İnfak; cennet vesilesi bir ameldir...
Aksaray İl Müftülüğü
